આશા અને ઇચ્છામાં ફરક છે. આપણે એવી ચીજની આશા રાખીએ છીએ જે સંભવ હોય અને એવી ચીજની ઈચ્છા રાખીએ છીએ જે અસંભવ હોય.
આશામાં વિશ્વાસ હોય છે; "આવું થશે."
ઈચ્છામાં મુરાદ હોય છે; "આવું થાય તો સારું." આશાનો સંબંધ બાહ્ય સાથે છે. ઈચ્છાનો સંબંધ આંતરિક સાથે છે. આશામાં ધાર્યા પ્રમાણે પ્રાપ્ત કરવાની કાર્યવાહી છે. ઈચ્છામાં ધાર્યું પ્રાપ્ત થાય તે માટે મનોકામના છે, પણ તેના પર ન તો નિયંત્રણ છે કે તો તેને સિદ્ધ કરવાની કોઈ યોજના.
"હું આશા રાખું છું કે મારું અંગ્રેજી સુધરી જાય."
"હું ઈચ્છા રાખું છું કે મારું અંગ્રેજી સુધરી જાય."
આશામાં સંભાવના છે, એટલે તે વર્તમાનમાં છે. ઈચ્છામાં અત્યારે સંભાવના નથી, એટલે તે ભવિષ્યમાં છે.
આશામાં ઈચ્છાનો પણ સમાવેશ હોય છે, પરંતુ ઈચ્છામાં આશાની ગેરહાજરી હોય છે. એટલા માટે અંગ્રેજીમાં Wishful Thinking શબ્દ છે; ખયાલી પુલાવ. હકીકતથી વિપરીત આપણે કોઈ ચીજની ઈચ્છા રાખીએ તેને Wishful Thinking કહેવાય. ધારો કે, ડોકટરની સારવાર પર ભરોસો રાખીએ તો તે આશા કહેવાય, પણ દવાખાને જવાને બદલે ઈશ્વરની પ્રાર્થના કરીએ તો તે Wishful Thinking કહેવાય.
No comments:
Post a Comment